DE GLIND – Meerdere oud-pleegkinderen die in Jeugddorp De Glind woonden, zeggen lichamelijk of geestelijk te zijn mishandeld. Enkelen vertellen over seksueel misbruik. Terwijl sommige verhalen bekend waren bij de directie van De Glind, werd zelden aangifte gedaan. Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Gelderland.
Door: Jenda Terpstra, Nine Pankras en Inge de Jager
We spraken met meer dan veertig oud-pleegkinderen, van wie 29 zeggen fysieke- of geestelijke mishandeling te hebben meegemaakt in een pleeggezin in De Glind. Zes oud-pleegkinderen vertellen seksueel te zijn misbruikt. Daarnaast zijn er diverse andere slachtofferverhalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij ons bekend.
De meeste oud-pleegkinderen die hun verhaal deden woonden tussen 1984 en 2000 in De Glind, maar ook recent zijn klachten bekend. Soms werden pleegouders op non-actief gezet of overgeplaatst. Zelden leidden de meldingen bij de directie tot aangifte. Daardoor konden vermeende daders jarenlang actief blijven in de jeugd- en pleegzorg.
Gesloten systeem
In De Glind, een dorp vlak bij Barneveld, is plek voor 120 uithuisgeplaatste kinderen die worden opgevangen in onder meer gezinshuizen. Het dorp wordt bejubeld om zijn aanpak. Het bestaat ruim honderd jaar met de intentie om pleegkinderen een zo normaal mogelijke jeugd te geven binnen een veilige, grotendeels gereformeerde dorpsgemeenschap.
De oud-pleegkinderen met wie Omroep Gelderland sprak, schetsen echter een ander beeld. Sommigen spreken van een gesloten systeem dat vermeende daders de hand boven het hoofd hield. Ze spreken van een ons-kent-ons cultuur waarin je niemand kon vertrouwen: men zat zondags in dezelfde kerk, doordeweeks op dezelfde school en in vrije tijd op dezelfde verjaardagen. Veel oud-pleegkinderen voelden zich onveilig en vooral ongehoord.
‘Te hardhandig’
Zo vertellen drie pleegkinderen onafhankelijk van elkaar over de lichamelijke mishandeling achter de voordeur. Eén vertelt: “Mijn pleegzusje kwam te laat thuis. De pleegvader sloeg haar zo hard dat ze over de bank met haar hoofd tegen de tafel viel. Jongens trapte hij letterlijk naar boven.” Volgens de pleegkinderen is dit gemeld bij het hoofdkantoor. Het pleeggezin is vertrokken, maar de pleegvader werkt nog altijd als Jeugdbeschermer.
In een ander pleeggezin waren eind jaren negentig vier meldingen van seksueel misbruik bekend, waarna De Glind het gezin op non-actief zette. Ook waren er signalen van fysiek geweld bekend bij de directie. Aangifte werd niet gedaan. De pleegvader werd later docent en vertrouwenspersoon op een scholengemeenschap.
Over een derde pleegvader waren meerdere signalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bekend. Een maatschappelijk werker bevestigt dat de pleegvader tijdens teamoverleg ook ‘diverse keren is aangesproken op te hardhandig ingrijpen’. Toch mocht hij aanblijven als pleegouder. Tegen hem is voor zover bekend geen aangifte gedaan. Hij werkt nu als therapeut en geeft gezinstherapie.
‘Tot bloedens toe’
In een vierde huis vertellen meerdere oud-pleegkinderen over het vermeende schrikbewind dat de pleegouder hanteerde. “Als je op je tenen liep, liep je nog te hard. De kleintjes moesten soms uren aan tafel zitten met hun armen over elkaar tot ze naar bed gingen. Dan hadden ze blijkbaar iets verkeerd gedaan.”
Een oud-medewerker bevestigt hun verhaal. “Een jongen van vijf had in zijn broek gepoept. Hij moest het zelf schoonmaken in een sopje aan het eind van een lange, donkere gang. Hij was bang. Ik mocht hem niet helpen. Mijn dienst zat erop, ik moest langs hem heenlopen om weg te gaan. Schrijnend.” Het was haar eerste baan. “Ik was niet bij machte het te keren. Het enige dat ik kon doen was weggaan.”
In een vijfde pleeggezin sloeg de pleegvader volgens een oud-pleegkind eens ‘tot bloedens toe’. Ook een ander oud-pleegkind zou in dit huishouden zijn mishandeld. Daarover is een officiële klacht ingediend, maar die is naar verluidt door de klachtencommissie ongegrond verklaard. De pleegvader werkte later als leidinggevende bij Pluryn.
Lees meer bij Omroep Gelderland: Bekijk de hele uitzending van In het vizier van de Jager over vermeende misstanden in De Glind
